Soundtrack
van een
leven

‘Moet je nu eens opletten’ zei de vader met het licht zangerige accent dat bij Duitse Conservatoriumstudenten gelukkig ook na jaren in Nederland niet verdween, wijzend naar zijn driejarige zoontje, terwijl hij de naald op de plaat liet zakken. Het was rond 1985, dus muziek werd vooral beluisterd via een platenspeler. Zodra de naald de plaat raakte galmde de bombast van Richard Wagner door de kamer. Het jongetje stak twee wijsvingers in de lucht en rende, terwijl hij ‘Muziek, muziek!!’ riep naar de stereo-installatie. Nadat hij even naar ons had gekeken om te peilen of het kon, begon hij te dansen.
Voor wie de muziek niet kent: er is meer voor de hand liggende dansmuziek dan die van Wagner, het is nogal…….veel. Ik heb geen idee meer waarom we met een groepje studenten s avonds bij Heribert waren, maar het jochie is me bijgebleven.
We vroegen ons af hoe het mogelijk was dat een driejarig jongetje zo reageerde op muziek die voor veel volwassenen extreem ontoegankelijk is. Volgens zijn ouders kwam dat doordat er tijdens de zwangerschap veel naar Wagner geluisterd was.
Het is een feit dat je muzikale smaak voor een groot deel bepaald wordt door waar je in een vroeg stadium mee geconfronteerd wordt. Meestal denk je dan aan de puberteit, maar blijkbaar werkt dit ook in het allervroegste stadium.
Mijn allesbepalende muzikale ontmoeting rond mijn veertiende was een toevallige middels de platenbakken van de plaatselijke muziekwinkel. Ik heb werkelijk geen idee of ik net zo goed een andere elpee als eerste aankoop had kunnen kiezen, maar mijn eerste keuze (Beatles Greatest) is wel een voltreffer gebleken.
In een tijd dat muziek, afgezien van de radio, alleen via fysieke media als elpee en cassette beschikbaar was, was het hele proces van bezig zijn met muziek een intens fysieke aangelegenheid. Het begon met geld verdienen dmv (in mijn geval) een krantenwijk, om vervolgens zodra je betaald kreeg, zo snel mogelijk naar de winkel te fietsen en eindeloos te twijfelen wat je volgende aanschaf zou zijn. Overigens een verwaarloosbaar probleem vergeleken met het probleem van een aantal maanden later, toen ik alles van The Beatles gekocht had: wat nu te kopen van mij geld?
Zodra je een elpee had uitgezocht wist je niet hoe vlug je naar huis moest fietsen, waarna de volgende handeling een extreem voorzichtige was: je wilde de elpee niet beschadigen, maar de hoes verdiende ook zorgvuldige aandacht. Alles dus even langzaam en bedachtzaam….
Doordat het verkrijgen van elke elpee een gebeuren was, leverde iedere aankoop ook herinneringen op.
Zo weet ik van alle Beatles-albums nog waar ik ze gekocht heb en wat de eerste indrukken waren. Ik wist dat destijds natuurlijk niet, maar ik ben veilig begonnen met de albums waarop ze stonden met de kenmerkende kapsels. Een ander verhaal werd het met de blauwe dubbel-elpee: de eerste keer dat ik hun muziek van na 1966 hoorde. Ik ben zelfs opgestaan om de naald te verzetten toen het “Nananana” van Hey Jude maar door en door ging; ik had het wel gehoord. Het is goed gekomen hoor; niets van de fab 4 duurt me nog te lang, of stoort me anderszins.
Revolver was ook zo’n schok: van erg toegankelijke muziek naar muziek waar je, zeker bij de nummers van Lennon, moeite voor moest doen.
Elke herinnering die te maken heeft met de muziek van The Beatles is een soort druppel in een almaar groeiend meer van geluk. Groeiend omdat met het verstrijken van de jaren de herinneringen toenemen. Hierdoor katapulteert deze muziek me vaak terug in de tijd, niet zozeer naar vroeger tijden, als wel naar een soort overkoepelend geluksgevoel dat op een gekke manier verbonden is met gelijksoortige geluksgevoelens uit het verleden.
Intussen leven Lennon en Harrison niet meer en zijn McCartney en Starr op leeftijd. Ringo is zelfs al 80 en McCartney is de jongensachtigheid in zijn verschijning ook wel kwijt, maar luisterend naar hun muziek leven ze nog altijd voort zoals ze ooit waren. Het is vandaag, maar het is ook elke keer weer ‘toen’.
Een wat oudere leerling (86 jaar) van mij zei eens: doodgaan is niet erg, maar dat er dan geen muziek meer is vind ik maar niets. Ik moet zeggen dat het feit dat vanaf het moment dat IK een herinnering wordt The Beatles er voor mij niet meer zijn, niet de fijnste gedachte is, dus ga ik voorlopig nog maar even herinneringen maken.